زندگی را بر خود حرام نکنید
وقتی داری برای امتحان بزرگی مثل آزمون آماده میشی، خواسته یا ناخواسته، انواع و اقسام استرسها رو تجربه میکنی و زندگیات تحت تاثیر قرار میگیره. این زندگی تحت تاثیر قرارگرفته، چه بخواهی، چه نخواهی، مدتی از عمر تو رو تشکیل میده...
این دوره مستقیما روی تو، کارهات، روابط تو و حتی سلامت جسمی و روحیات تاثیر میگذاره. این تو هستی که تحت تاثیر سبک زندگی خودت توی این مدتی که برای آزمون آماده میشی، قرار میگیری.
ما گم نخواهیم شد
اما همه چیز به این اندازه هم که جبری و بد به نظر میاد، نیست. خوشبختانه، خود تو هستی که سبک زندگیات رو تعیین میکنی و برای این روزها و روزهای دیگر زندگیات برنامهریزی میکنی. من هم امسال آزمون دستیاری دارم و با تمام وجودم استرسها، نگرانیها و دغدغهها و مشکلات سر راه رو حس میکنم، اما راستش وقتی به سبک زندگی چند هفته قبل خودم و خیلی از دوستانی که دارند برای آزمون آماده میشن نگاه میکنم، احساس میکنم یه جورایی هممون بین کوهی از انواع و اقسام فشار و استرس و دلنگرانی و مسایل جانبی حقیقی و شایعه و البته کلی از کتاب و جزوه و مطالب متنوع علمی گم شدیم. همیشه وقتی به این مساله فکر میکنم، یاد این مثال انگلیسیها میافتم که میگن: «وقتی میخواهی از داخل ماز عبور کنی، اگر بری توش و دید کلی از مسیر نداشته باشی، حتما راه رو گم میکنی و هر چه تلاش میکنی بیشتر از راه درست دور میشی و نهایتا راه رو پیدا نخواهی کرد، اما اگه بیای و از بالا نگاهی به ماز بندازی و یک دید کلی به دست بیاری، خیلی راحت میتونی راه درست رو پیدا کنی و ازش عبور کنی.»
برنامهریزی یک رمز است
با توجه به مشاهداتم، معتقدم کسانی در این آزمون سرنوشتساز موفق هستند که برنامه صحیحی دارند که زندگی روزمره آنها، کمترین تاثیر رو از این آزمون پذیرفته باشه. البته این به معنی عدم مطالعه کافی نیست و شکی نیست که برای پذیرفتهشدن در چنین رقابت بزرگی، قطعا باید به اندازه کافی مطالعه کرد و زحمت کشید، اما در عین حال برنامهریزی صحیح به این معناست که با وجود اینکه مدت زیادی از روز رو مطالعه میکنیم، نباید روحیات و نیازهای شخصی خودمون را فراموش کنیم و یک حداقلی از زمان رو به علایق و نیازهای روحی خودمون اختصاص بدیم. من که برای این برهه زمانی که در حال آماده شدن برای شرکت در آزمون دستیاری هستم، با توجه به تجربیات افراد موفق در آزمون دستیاری و همینطور اصول علمی روش مطالعه، یکسری نکات مهم و کلیدی برای تنظیم برنامه صحیح یاد گرفتم که تاثیر باورنکردنی روی بازدهی مطالعه خود من داشتهاند که بد ندیدم مهمترینهاش رو اینجا ذکر کنم.
اول از همه و مهمترین چیز، داشتن امید و انرژی مثبت برای رسیدن به هدف و رها کردن دغدغههای ذهنی از جمله اینکه در گذشته در مورد این امتحان چه اتفاقی افتاده یا اینکه در آینده امتحان ما چطور خواهد بود. شما مطالعه میکنید که به طور حتم «قبول شین»، پس دیگه جایی برای نگرانی وجود نداره، اما داشتن دید مثبت تا این حد، قطعا نیاز به پشتوانه روحی بزرگی داره و چه پشتوانهای بزرگتر و قادرتر از خداوند متعال که با توکل به او همه استرسها، از وجود آدم دور میشه، پس رابطتون با خدا رو تا جایی که میتونین بالا ببرین و ته دلتون اطمینان داشته باشید که او همیشه و در همه حال قرص و محکم پشت شماست.
عامل دوم داشتن یک برنامه مناسب برای مساله خواب و بیداریه. برنامه صحیح، برنامهای است که توش زمان خواب و همینطور طول مدت خواب در شبانهروز مناسب باشد. از نظر علمی 6 تا 7 ساعت خواب شبانه کافیه و بهتره زمان رفتن به رختخواب قبل از نیمهشب باشه و از اون طرف صبح زرد کمی بعد از طلوع آفتاب، بهترین زمان شروع مطالعه است. از نظر علمی اثبات شده که خواب، میتونه باعث تثبیت مباحث مطالعه شده طی روز و در ساعات قبل از خواب، در حافظه بشه، بهخصوص مطالبی که بلافاصله قبل از خواب مطالعه شده باشند. پس بهتره قبل از خواب یک مرور سریع روی مطالب مطالعه شده طی روز داشته باشین.
نکته مهم دیگه، در مورد خواب نیمروزه و اون اینکه میزان خواب نیمروزی که برای رفع خستگی توصیه میشه، چیزی حدود 45 دقیقه است و بیش از این مقدار با طولانی کردن مرحله REM و افزایش فعالیت مغز این عضو رو خسته میکنه. پس جدا از خوابیدن بیش از این میزان در نیمروز پرهیز کنید؛ چراکه هم خسته میشید و کسالت مانع کارتون میشه و هم زمان رو از دست میدین. مساله مهم دیگه استراحت صحیح و مناسب بعد از هر برهه مطالعه است.
بدترینها وبهترینها
بدترین نوع استراحت، نشستن پای تلویزیون یا ورود به اینترنت و از این قبیل استراحتها است؛ چراکه علاوه بر عدم توجه به گذر زمان، باعث اغتشاش ذهن و همینطور فعال شدن مراکز دیگری از مغز میشن که باعث اختلال در به خاطر سپردن مباحث مطالعه شده و ثبت اونها توی حافظه میشه. در عین حال خیره شدن به صفحه تلویزیون یا مانیتور باعث خسته شدن چشمانتون میشه و این موضوع به طور جدی بازدهی مرحله بعدی مطالعهتون رو کم میکنه. بهترین استراحتها اینه که چرخی توی خونه بزنید و بذارین عضلات و مفاصلتون که مدت طولانی پشت میز و در حال مطالعه خسته و کوفته شدن، حرکتی بکنن. اگه تراس یا پنجره مناسبی توی محل مطالعه یا منزلتون هست که دورنمای خوبی داره، میتونین از اون استفاده بکنید و در عین حال کمی هم هوای تازه و آزاد تنفس کنید یا اینکه اگر در منزل هستید، 5 دقیقهای دراز بکشید و به هیچ چیز فکر نکنید و به ذهنتون استراحت بدین. در عینحال میتونین از موسیقی بدون کلام و ملایمی هم استفاده کنید و نهایتا بعد از 10 تا 15 دقیقه استراحت، بازه بعدی مطالعه رو شروع کنید و هر وقت طی مطالعه احساس کردید چشمانتون خسته شدن، نفس عمیقی بکشید و به نقطهای به فاصله 6 متری یا بیشتر نگاه کنید تا عضلات چشمتون که به علت تطابق بیش از حد برای مطالعه خسته شدن، استراحتی بکنند و بعد دوباره به مطالعه ادامه بدین.
موفق باشید
در مورد محیط مطالعه هم در صورت امکان بهتره هر چند روز یکبار تنوعی ایجاد کنید و مثلا میزتون رو توی کتابخانه یا اتاقتون رو در منزل عوض کنید (البته به شرطی که محلهایی که انتخاب میکنید، برای مطالعه مناسب باشند، یعنی نور کافی و همینطور سکوت).
در آخر توصیه من اینه که آخر روز حتما 30 دقیقهای رو برای پیادهروی یا هر فعالیت جسمی دیگر اختصاص بدین. این کار از یک طرف باعث جبران کمتحرکی ناشی از مطالعه روزانه و در نتیجه مانع اضافه وزن و به هم خوردن لیپیدپروفایل شما میشه از طرف دیگه اثرات مثبتی روی روحیه شما داره و کمک میکنه بشاشتر و پرانرژیتر بتونین خودتون رو برای امتحان آماده کنید.